Videolessen - Stichting Draailier & Doedelzak

In 2020 en een deel van 2021 konden onze cursussen door de corona-lockdown helaas niet doorgaan. Omdat we het belangrijk vonden dat mensen toch muziek bleven maken, vroegen we de docenten van onze zaterdagcursussen om videolessen te maken. En omdat iedereen wel wat muziek tijdens de lockdown kon gebruiken, hebben we de lessen openbaar gemaakt en met zoveel mogelijk mensen proberen te delen.

Maar ook na de lockdown blijven dit leuke melodiën om te leren! De lessen hebben vaak verschillende stemmen en andere variaties, waardoor je de bouwstenen krijgt om zelf je eigen arrangement te maken. Dus pak je instrument en ga aan de slag met deze mooie melodieën!

Bloesems – Bart Praet

Bart Praet liet zich voor deze melodie inspireren door alle fruitbomen die momenteel bij hem in de buurt in bloei staan: ‘Bloesems’.

In deze serie video’s leert Bart ons alles over ‘Bloesems’ en de verschillende aspecten van haar melodie. Het is een mooie melodie om samen te spelen, maar ook solo kan je er goed mee uit de voeten. Hij schreef voor deze melodie een eerste en een twee stem en daarnaast ook een akkoord begeleiding. Daarmee biedt deze melodie voor iedereen verschillende muzikale bouwstenen om zelf een eigen arrangement te maken. Zelfs als je alleen speelt kan je varieren tussen deze drie partijen waardoor deze melodie afwisselend blijft klinken.

Gebruik bij het instuderen ook de opnames: leer steeds de onderdelen van de muziek, nog zonder je instrument bij de hand te hebben. Luister het een paar keer totdat je het goed mee kan neuriën. Als de melodie in het hoofd zit, pakken we vervolgens pas ons instrument erbij. Voor de akkoordbegeleiders: in de bladmuziek staat een voorbeeldbegeleiding.

De video’s

Bladmuziek

Inclusief eerste en tweede stem en notatie akkoorden

Bloesems – Bladmuziek
Bloesems – Bladmuziek inclusief notatie trekharmonica (met dank aan Wouter Kuyper)

Marig ar Polanton – Ies Muller

In deze video’s leert Ies Muller ons meer over het uit Bretagne afkomstige traditionele melodie ‘Marig ar Polanton’. Hij besteedt daarbij aandacht aan hoe je een melodie nu eigenlijk op gehoor aanleert. Deze les is bedoeld om op gehoor te leren, maar we hebben ook bladmuziek achter de hand. Ies Muller vertelt:

“Dit is een prachtige melodie uit het repertoire van de gezuster Goadec. Zij verzamelden gigantisch veel oude Bretonse liederen en tijdens de folkrevival van de jaren ’60 leefden zij nog. Ze waren dus een fantastische bron voor mensen als Alan Stivell. De tekst stamt waarschijnlijk uit de 19e eeuw, maar de melodie is veel ouder.

Het lijkt me spannend als iedereen probeert om de melodie op gehoor aan te leren, net zoals de gezusters Goadec ooit gedaan hebben. Mijn manier van lesgeven (en zelf muziek leren) is ook vooral op gehoor. Dat past goed bij dit soort repertoire, maar is vaak lastig voor degenen die deze manier van werken niet gewend zijn.

De genoteerde melodie is er daarom bij, maar vooral als schets en houvast. Want eigenlijk is het ook niet per sé een 6/8 maat. Dus wanneer je precies schrijft wat je speelt kom je met een ontzaglijke hoeveelheid maatwisselingen, uitzonderingen en zo te zitten. Uiteindelijk is het de bedoeling veel vrijer te spelen, zeker wat de tel betreft. Want mijn idee bij deze melodie was juist ook dat het mooi is om er met wat fantasie mee om te gaan. Dus eerst leren door er heel goed naar te luisteren en dan spelen, inclusief de vrije timing en andere eigenaardigheden die er bij horen, zoals open akkoordgebruik en zo.”

“Qua arrangement leent de melodie zich sterk voor ‘vraag en antwoord’ spel (in het Bretons, ‘kan ha diskan’). Hierbij speelt een instrument een melodiefrase die door de andere instrumenten herhaald worden. Het is een relatief eenvoudige melodie, dus als je het eenmaal geleerd hebt kan je er wat vrijer mee spelen, dus doe dat ook vooral. Voor de akkoordbegeleiders: in de bladmuziek staat een voorbeeldbegeleiding. Maar speel hier ook vrij mee.

De video’s

Marig ar Polanton – Een introductie door Ies Muller
Marig ar Polanton – 01 de basismelodie: Leer deze zonder je instrument nog bij de hand te hebben. Luister het een paar keer totdat je het goed mee kan neuriën.
Marig ar Polanton – 02 de melodie in frasen aangeleerd: Daarna pakken we pas ons instrument erbij. In deze video splitsen we de melodie op in verschillende frasen, ideaal om de melodie stap voor stap mee te spelen.
Marig ar Polanton – 03 ideeën voor variaties en expressief spelen: De derde video biedt verschillende ideeën voor variaties, hoe je de melodie expressief kan spelen door bijvoorbeeld vrijer met de timing om te gaan.

Bladmuziek en achtergrond

Marig ar Polanton – Bladmuziek: eerste stem en akkoorden. Zoals in de introductie genoemd, is deze melodie niet volledig in bladmuziek te vangen. Gebruik bij het instuderen daarom ook de opnames van Ies.

Marig ar Polanton – tekst (in het Bretons met vertaling naar het Frans)
Marig ar Polanton – achtergrond & geschiedenis (in het Frans)

The Snow Maiden’s Waltz – Lies Sommer

In deze serie video’s leert Lies Sommer ons meer over de Snow Maiden’s Waltz en de verschillende aspecten van haar melodie. Ze schreef voor deze melodie een eerste en een twee stem en daarnaast ook een akkoordbegeleiding die op zichzelfstaand ook al mooi klinkt. Daarmee geeft ze iedereen de bouwstenen om zelf dit nummer te arrangeren. Zelfs als je alleen speelt kan je varieren tussen deze drie partijen, waardoor deze wals steeds afwisselend blijft klinken.

Lies Sommer over deze Winterse Wals:
“Toen ik deze melodie schreef werd ik beïnvloed door het verhaal van Snegurochka, “het meisje uit de sneeuw”, afkomstig uit de Slavische mythologie. Zij is een levend geworden sneeuwpopje en beleeft allerlei prachtige avonturen. Maar als na de winter de lente aanbreekt, dan smelt ze tot een regenwolkje. Erg tragisch eigenlijk, maar haar dood symboliseert het afscheid van de winter en het aanbreken van de lente: van betere tijden. En dat leek me nu juist een hele mooie gedachte om door te geven. Bij het schrijven van dit nummer had ik het meisje in gedachte, dansend in de sneeuw. Waarbij de sneeuwvlokken soms synchroon en soms door elkaar dwarrelen. “

Het nummer bevat verschillende stemmen en akkoordbegeleiding en biedt voor alle speelniveaus voldoende bouwstenen om een eigen arrangement te maken.

Lies bracht in 2022 The Snow Maiden’s Waltz ook uit als single. Luister naar haar versie op Spotify.

De video’s

Bladmuziek

The Snow Maiden’s Waltz – Bladmuziek eerste en tweede stem
The Snow Maiden’s Waltz – Bladmuziek eerste stem en akkoorden
The Snow Maiden’s Waltz – Bladmuziek in Am: de melodie staat eigenlijk in G-Mineur, maar hierbij ook een A-Mineur versie voor instrumenten zonder bessen en essen.

Double Bubble Bourree – Wouter Kuyper

Wouter Kuyper over deze melodie:
“Ik heb deze melodie geschreven omdat in de huidige crisis iedereen een beetje teruggeduwd wordt in zijn eigen bubble, zowel van meningen, als van daadwerkelijke fysieke aanwezigheid. Een dubbele bubble dus. Nu had ik toevallig wat tijd over dus leek het me tof wat met die tijd te doen. Laten we ons muzikaal voorbereiden op betere tijden, wanneer we weer wèl met z’n allen mogen spelen. Het zou tof zijn dan om dit te kunnen spelen in één hele grote jamsessie (zo mogelijk binnen anderhalve meter). Deze bourrée heeft een a-deel dat twee keer zo lang is als het b-deel, een dubbele bourrée dus.“

Het nummer bevat verschillende stemmen en akkoordbegeleiding en biedt voor alle speelniveaus voldoende bouwstenen om een eigen arrangement te maken.